Το πρώτο τεύχος της Παρατηρησιακής Αστρονομίας, του περιοδικού του Συλλόγου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας, αποτελεί πραγματικότητα, αφού τυπώθηκε προ ολίγου καιρού. Αποτελεί το επιστέγασμα μια σειράς προσπαθειών πολλών χρόνων. Με αυτό εισάγουμε για πρώτη φορά στον ελλαδικό χώρο μια διαφορετική προσέγγιση και προοπτική της Ερασιτεχνικής Αστρονομίας που ενώ αναπτύσσεται συνεχώς στο υπόλοιπο κόσμο στον τόπο μας δεν είχε ανάλογο βήμα μέχρι πρόσφατα. Αυτό βέβαια σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι Ερασιτεχνική Αστρονομία είναι μόνο οι παρατηρήσεις που οδηγούν σε συμπεράσματα. Πρωταρχικό κίνητρο αποτελεί πάντα η αυθόρμητη αγάπη για τον έναστρο ουρανό που μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους. Ένας τρόπος, που κατά την άποψή μας λείπει από τον ελλαδικό χώρο, είναι η έμφαση στην παρατήρηση. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι ο Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας μπορεί να δώσει αυτή την διέξοδο στα άτομα που την αποζητούν όχι σε ανταγωνιστικό κλίμα αλλά με ένα συμπληρωματικό τρόπο στην ήδη πολυετή και επιτυχημένη πορεία πολλών αστρονομικών συλλόγων στην Ελλάδα.
Εξώφυλλο:

Περιεχόμενα:
- Προλεγόμενα... - Μαραβέλιας Γρηγόρης
- Δραστηριότητες του Συλλόγου - Αλεξόπουλος Ηλίας
- Παρατήρηση Κομητών και ο Κομήτης C/2001 Q4 (NEAT) - Καρδάσης Μάνος
Σύντομη αναφορά στα οπτικώς παρατηρούμενα μεγέθη ενός κομήτη. Παρουσίαση της εξέλιξης αυτών στον φωτεινό κομήτη C/2001 Q4 (ΝΕΑΤ) από την ανακάλυψη του τον Αύγουστο του 2001, το περίγειό του και μέχρι το Σεπτέμβριο του 2004. Παρουσίαση της συνολικής καμπύλης φωτεινότητας που προκύπτει από οπτικές και φωτογραφικές παρατηρήσεις της Βritish Αstronomical Αssociation (BAA) και του Συλλόγου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας (ΣΕΑ).
- Λεοντίδες 2002-Αποτελέσματα Ελληνικών Παρατηρήσεων - Γεωργόπουλος Πέτρος
Σε αυτή την εργασία παρουσιάζονται τα αποτελέσματα των Ελληνικών παρατηρήσεων της καταιγίδας των Λεοντιδών για το έτος 2002. Η ανάλυση βασίζεται σε 875 καταγεγραμμένους διάττοντες και σε 2.5 ώρες οπτικών παρατηρήσεων, μιας μικρής ομάδας παρατηρητών, την νύκτα 18-19/11/2002. Τα αποτελέσματα δείχνουν την εμφάνιση ενός απότομου μεγίστου δραστηριότητας με ZHR=3000 και FWHM=20min στις 4:10UT (αρκετά μικρότερο σε διάρκεια και λίγο καθυστερημένο σε σχέση με ότι προέβλεπαν τα θεωρητικά μοντέλα). Επιπλέον ο δείκτης πληθυσμού r εμφάνισε πολύ χαμηλές τιμές πριν το μέγιστο (r=1.2) και αυξήθηκε μέσα σε αυτό (r=1.8 - οι τυπικές τιμές για τις Λεοντίδες είναι r=2.0-2.5).
- Η Περιηλιακή Αντίθεση του Πλανήτη 'Aρη το 2003 - Στέλλας Ν. Ιάκωβος
Η παρούσα εργασία αφορά την παρουσίαση της γενικής κατάστασης του πλανήτη 'Aρη κατά την διάρκεια της Περιηλιακής αντίθεσης του 2003. Χρησιμοποιήθηκαν 116 παρατηρήσεις του Συλλόγου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας (ΣΕΑ) και συμπληρώθηκαν με στοιχεία από το διαδίκτυο. Οι παρατηρήσεις καλύπτουν το εποχιακό φάσμα 'Aνοιξη - μεγάλο μέρος του Θέρους του Νοτίου ημισφαιρίου. Έγινε κατάτμηση της περιόδου σε τέσσερα μέρη και μελέτη της διαδικασίας της μείωσης της Νότιας Πολικής επικάλυψης και της εν γένει ατμοσφαιρικής δραστηριότητας.
- Οπτική Παρατήρηση Μεταβλητών: ρ Κασσιόπης και δ Κηφέα την Περίοδο Ιούνιος-Σεπτέμβριος 2003 - Μαραβέλιας Γρηγόρης
Στο παρόν άρθρο παρουσιάζονται δύο εύκολα μεταβλητά άστρα για οπτική παρατήρηση με γυμνό οφθαλμό: δ Κηφέα και ρ Κασσιόπης. Αφού γίνεται αναφορά στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε άστρου (κλασσικός Κηφείδας και παλλόμενος γίγαντας ημικανονικής περιόδου αντίστοιχα) και στην τεχνική παρατήρησής τους, παρουσιάζονται τα διαγράμματα εκτίμησης της λαμπρότητάς τους από παρατηρητές του ΣΕΑ για την χρονική περίοδο Ιούνιος-Σεπτέμβριος 2003. Τα διαγράμματα αυτά στηρίζονται σε 57 εκτιμήσεις μεγέθους για το δ Κηφέα και 17 για το ρ Κασσιόπης από δύο παρατηρητές. Για το δ Κηφέα η διακύμανση του μεγέθους του είναι 4.3 - 3.7 ενώ για το ρ Κασσιόπης είναι σταθερό στο 4.5 (που οφείλεται στην διαφορετική φύση του άστρου). Παράλληλα, τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαιώνονται και συμπληρώνονται από αντίστοιχα της American Association of Variable Star Observers.
- Οδηγός Οπτικής Παρατήρησης του Ήλιου - Στρίκης Ιάκωβος-Μάριος
Ο Ήλιος είναι το πλησιέστερο και το πιο εύκολα ορατό άστρο στην Γη μέσα από οποιοδήποτε οπτικό μέσο με την βοήθεια πάντοτε ενός ηλιακού φίλτρου. Για την παρατήρηση του δεν είναι απαραίτητο σε κάποιον να έχει τον πλέον δαπανηρό εξοπλισμό καθώς με ένα διοπτρικό τηλεσκόπιο διαμέτρου της τάξεως των 90-150mm, εστιακής απόστασης 1000-2000mm, ο παρατηρητής θα μπορέσει να διακρίνει σχεδόν από την πρώτη στιγμή τις Ηλιακές Κηλίδες (Σκιά και Παρασκιά), τους Φωτοσφαιρικούς Πυρσούς και αν διαθέτει ηθμό Ηα', Εκλάμψεις (Flares), Προεξοχές (Prominences), Χρωμοσφαιρικά Νήματα (Filaments). Στο παρόν άρθρο γίνεται αναφορά στις βασικότερες αρχές και στοιχεία της οπτικής παρατήρησης της Ηλιακής Φωτόσφαιρας.
- Ο Ε. E Barnard, η έκλειψη του Ιαπετού από τον δακτύλιο C του Κρόνου και η ακεραιότητα ως επιστημονική αρετή - Στέλλας Ν. Ιάκωβος
Το παρόν άρθρο αφορά τα τεκταινόμενα γύρω από την παρατήρηση της έκλειψης του Ιαπετού (δορυφόρου του πλανήτη Κρόνου - 1889) από τον E. E Barnard. Η συγκεκριμένη παρατήρηση οδήγησε στην απόδειξη της ημιδιαφανούς φύσης του δακτυλίου Crepe ενώ το ιστορικό πλαίσιο διανθίζεται από την σύγκρουση του νεαρού επιστήμονα με τον τότε διευθυντή του αστεροσκοπείου Lick του οποίου αποτελούσε νέο μέλος. Η υπόθεση αυτή εν μέρει του προσέφερε την εκκίνηση μιας καριέρας η οποία τον τοποθέτησε σε ξεχωριστή θέση ανάμεσα στις σημαντικότερες επιστημονικές φυσιογνωμίες όλων των εποχών. Η διαδρομή του μέσα από την συγκεκριμένη υπόθεση μας αφήνει μια χρησιμότατη υπόμνηση των αρετών που θα όφειλαν να διέπουν κάθε παρατηρητή. Υπομονή και επιμονή, γνώση και οργάνωση του στόχου και πάνω απ' όλα αυτοπειθαρχία.
- Απολογισμός Παρατηρήσεων 2003-2004 - Αλεξόπουλος Ηλίας, Μαραβέλιας Γρηγόρης, Καρδάσης Μάνος
Στο άρθρο αυτό συγκεντρώνεται συνοπτικά το σύνολο των παρατηρητών του Συλλόγου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας και των παρατηρήσεων που διεξήγαγαν για την χρονική διάρκεια όλου του 2003 και μέχρι τις 31 Ιουλίου 2004. Τα στοιχεία δίνονται στους αντίστοιχους πίνακες ανά παρατηρησιακό αντικείμενο και αφορούν Ήλιο (41), πλανήτες (Αφροδίτη (11), 'Aρη (77), Δία (29), Κρόνο (13)), διάττοντες αστέρες (30.82h, 324), μεταβλητούς αστέρες (341) και κομήτες (27).
Ταυτόχρονα παρουσιάζονται μερικές από τις πιο σημαντικές παρατηρήσεις που ξεχωρίζουν για την ποιότητα και τη σημασία τους. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται: παρατηρήσεις πλανητών ('Aρη, Δία, Κρόνου), με πολύ σημαντική την Λευκή Κηλίδα που εμφανίστηκε στον Κρόνο, μια ανεξάρτητη καταγραφή υπερκαινοφανούς λίγες μόνο μέρες μετά την ανακάλυψή του, τα αποτελέσματα από την παρατήρηση των Λεοντιδών του 2002, καθώς και η διάβαση της Αφροδίτη μπροστά από τον Ήλιο.
Για όποιον ενδιαφέρεται να προμηθευτεί το τεύχος μπορεί να έρθει σε επαφή με τον Καρδάση Μάνο (6945335808).